Het zal ongeveer vijf over half vier zijn geweest. Mijn leerlingen hadden pas de klas verlaten. Ik was weer aan mijn bureau gaan zitten en overzag de lege tafels en stoelen. Een druk stel, dacht ik. In gedachten keek ik naar de achterste tafels, waar de twee grootste druktemakers de hele dag in touw waren geweest. Ik genoot even van de stilte om me heen. Die stilte echter duurde niet lang. Er werd op de deur geklopt en even later stonden twee mannen voor me, waarvan één Klaas, de directeur van de school, was en de ander de vader van een leerling van mij.
‘De vader van Mischa Landeweg wil je even spreken’, zei Klaas tegen me. ‘Over Mischa.’
‘Dat kan,’ zei ik dadelijk, verwonderd maar ook nieuwsgierig. Ik ging onbewust bij me zelf te rade of ik misschien iets verkeerds ten opzichte van Mischa had gezegd, of gedaan. Ik keek de man aan, maar hij zei niets. Ik kende hem niet zo goed. Ik kende het gezin ook nog niet zo goed, omdat ik nog maar een paar jaar op deze school werk. De eerste keer dat ik hem ontmoette was op de informatieavond toen hij samen met zijn vrouw in mijn lokaal was. Op zo’n avond heb je echter niet zoveel contact met de ouders en hij had zich toen ook niet aan mij voorgesteld, herinnerde ik me nu. En de tweede keer was tijdens het zogenaamde tien minuten gesprek. Toen deed zijn vrouw het woord en zat de man alleen heftig ja te knikken en nee te schudden. Hij valt, wat mij betreft, onder de categorie zwijgzame praters. Wij hebben bij ons op school veel van zulke vaders…
‘Ja, het zit zo,’ begon mijn collega aarzelend en tegelijk verontschuldigend kijkend naar de vader van Mischa omdat deze zijn mond hield. ‘Twee weken geleden kwam Mischa bij me en vertelde me dat hij voortaan geen Landeweg meer, maar Zegeling zou heten. Mischa Zegeling. Hij vroeg of ik dat wou veranderen in de administratie.’ Klaas pauzeerde even en vervolgde: ‘Ik heb toen Mischa’s moeder ’s avonds aan de telefoon gehad en gevraagd of het wel klopte wat Mischa mij had verteld.’
Mijn collega geneerde zich, bemerkte ik, omdat hij het verhaal deed dat de vader had moeten vertellen. Maar deze zweeg in alle toonaarden en keek me slechts met droevige ogen aan.
‘Ik heb toen voorgesteld,’ging mijn collega verder,‘om nog een paar maanden te wachten. Immers, dan gaat groep acht van school en het zou een mooi startpunt zijn om in het voortgezet onderwijs met een nieuwe naam te beginnen. Het zou Mischa wellicht veel narigheid besparen. Maar daar wilde mevrouw eerst nog eens met haar man over praten. Hij zou, als ze een beslissing hadden genomen, wel even op school komen om het te vertellen, beloofde ze.’
Ik begreep het. Ik begreep het volkomen. De zoveelste echtscheiding. Gezien zijn nog immer droeve melancholieke oogopslag zou de man de laatste tijd wel eens heel veel ellende over zich heen gekregen kunnen hebben. Bovendien besefte hij wellicht dat hij zijn zoon, zijn trots, in de steek zou moeten laten. Ik keek hem begrijpend aan, hoewel ik er als ‘opvoeder’ nog steeds moeite mee heb. Immers, dagelijks ondervinden mijn collega’s en ik wat deze kinderen emotioneel te verwerken krijgen.
‘Ze hebben besloten dat Mischa voortaan en met onmiddellijke ingang Zegeling heet.’
Natuurlijk was ik overrompeld. Ik heb wel meer pijnlijke gesprekken met ouders gehad, maar altijd stond het functioneren van het kind centraal. Maar al te vaak heb ik gemerkt dat een leerling niet naar behoren functioneerde vanwege de onverkwikkelijke perikelen thuis. Weken, soms misschien maanden vertoefde het kind met zijn gedachten elders, terwijl ik probeerde uit te leggen hoe je van een kubieke centimeter een hectoliter moest maken.
Achteraf heb ik me vaak voor m’n kop geslagen dat ik niet merkte dat het kind daar totaal geen interesse voor had. Op dat moment tenminste even niet.
‘Vindt u het goed dat ik er morgen in de klas over praat? Vanzelfsprekend zal ik Mischa eerst even apart nemen.’
‘Ja hoor, dat is prima,’ zei de man alsof er niets aan de hand was.
‘Blijft Mischa bij zijn moeder wonen na de scheiding?’ vervolgde ik, ‘of trekt hij bij u in.’
‘Scheiding? We gaan niet scheiden!’
Klaas en ik keken elkaar verbouwereerd en niet begrijpend aan. De man had onverwacht een hele zin gefabriceerd en bovendien nog een die ons totaal verstomd deed staan.
‘Ik kan het wel uitleggen,’ ging de man verder en wachtte duidelijk op ons antwoord. Aan onze blikken zag hij waarschijnlijk dat we verbaasd en nieuwsgierig waren. Mijn collega zuchtte verlossend. Eindelijk zou de man vertellen wat er aan de hand was.
‘Kijk,’ begon hij, ‘Mischa is wel onze zoon, maar omdat we niet getrouwd waren kreeg Mischa de familienaam van mijn vriendin, Landeweg. Binnenkort willen we echter gaan trouwen en toen Mischa dat hoorde wilde hij gelijk mijn naam hebben. Zegeling dus.’
Klaas keek mij aan en ik hem. Simpel, wat is het leven toch simpel.
‘Gefeliciteerd al vast, we zullen de administratie zo snel mogelijk bij werken,’ haastten we ons te zeggen en blij dat we op deze manier onze blunder konden verdoezelen.
‘Bedankt,’ zei Zegeling, ‘en nog een prettige dag verder.’
De volgende dag heb ik in de klas gepraat over mannetje, vrouwtje, verliefd worden, trouwen en een zoon van twaalf jaar krijgen. Mijn leerlingen vonden het een prachtig verhaal.

Archief

Eerder verschenen: